Dlaczego warto usuwać guzy skóry chirurgicznie?
Tylko takie postępowanie pozwala na dokładne badanie czy zmiana chorobowa nie jest guzem złośliwym czyli rakiem.
RAK SKÓRY. Przyczyny.
ekspozycja na słońce, szczególnie na promienie UV
narażenie na działanie środków chemicznych, takich jak arsen, węglowodory, herbicydy, środki grzybobójcze, pochodne ropy naftowej, syntetyczne środki przeciwmalaryczne
palenie tytoniu (rak wargi)
przewlekłe miejscowe drażnienie skóry (przetoki, przewlekły zastój żylny)
zaniki skóry
rogowacenie starcze
Objawy kliniczne
Rak podstawnokomórkowy (carcinoma basocellulare, basalioma, BCC)
Nowotwór złośliwy, bardzo rzadko dający przerzuty, przy czym naciekając miejscowo tkanki, może być przyczyną rozległych zniszczeń.
Lokalizacja: skóra twarzy, powyżej linii łączącej kąt ust z uchem (90%) oraz szyja i grzbiety dłoni,
Objawy: małe, twarde, połyskliwe, przeświecające guzki o barwie kości słoniowej; po upływie kilku miesięcy na obwodzie ogniska nowotworowego tworzy się błyszczący, perełkowaty wał z widocznymi, rozszerzonymi naczyniami (teleangiektazje) na powierzchni a w jego części tworzy się owrzodzenie pokryte strupem.
Rak kolczystokomórkowy (carcinoma spinocellulare, SCC)
Jest drugim co do częstości występowania rakiem skóry oraz najczęstszym nowotworem okolic przejściowych pomiędzy skórą a błonami śluzowymi. Rak ten wywodzi się z komórek warstwy kolczystej naskórka, może powstać na skórze niezmienionej lub w obrębie wcześniej istniejących ognisk rogowacenia słonecznego i rogowacenia białego.
Lokalizacja: w większości przypadku rozwija się w obrębie odsłoniętych części ciała (na skórze głowy, szyi, tułowia i kończyn a także w obrębie skóry narządów płciowych).
Objawy: obraz kliniczny jest zróżnicowany i zależy od umiejscowienia. Najczęściej rak kolczystokomórkowy przyjmuje postać czerwonej grudki lub tarczki o złuszczającej się lub pokrytej strupami powierzchni. W późniejszym okresie zmiana może przyjąć postać guzka o brodawkującej powierzchni, której może towarzyszyć świąd, krwawienie i ból. Rak kolczystokomórkowy może dawać przerzuty (2% – 20% wszystkich SCC) do regionalnych węzłów chłonnych oraz przerzuty odległe do kości, mózgu i płuc.
Leczenie chirurgiczne
Podstawowym sposobem leczenia raka skóry jest chirurgiczne usunięcie guza zarówno postaci wczesnych jak i zaawansowanych. Usunięcie guza powinno zostać wykonane z marginesem zdrowych tkanek wokół guza.
Przebieg zabiegu usunięcia zmiany skórnej
Przed zabiegiem omawiane są szczegóły zabiegu oraz postępowanie po nim. Większość zabiegów wykonywana jest w znieczuleniu miejscowym, dzięki czemu są one bezbolesne lub jest to ból o małym natężeniu. Po wycięciu chirurgicznym z reguły zakłada się szwy i opatrunek, które są zdejmowane po 5-14 dniach po zabiegu.
W przebiegu pooperacyjnym z reguły pacjenci wymagają bardzo niewielkich dawek leków przeciwbólowych. Rana po zabiegu może boleć przez 1-2 h gdy ustąpi działanie środków znieczulających. Ból ten jest niewielki i do jego likwidacji można zastosować preparat przeciwbólowy (np.APAP, IBUM itp.). Przez kilka dni po zabiegu należy unikać naciągania skóry w miejscu zabiegu, gwałtownych ruchów i moczenia opatrunku. Blizna początkowo będzie widoczna, ale po pewnym czasie zblednie i zmniejszy się. Ważne jest aby przez 6 miesięcy jej nie opalać. Niemożliwe jest wycinanie, usuwanie zmian skórnych bez pozostawienia śladu. Wielokrotnie jest to tylko mało widoczny ślad. Ale w niektórych miejscach mogą powstawać „mało atrakcyjne” blizny. Wymaga to dokładnego omówienia z lekarzem przez zabiegiem.
Rokowanie
W przypadku raka podstawnokomórkowego, który praktycznie nie daje przerzutów odległych uzyskuje się 100% wyleczeń. W przypadku raka kolczystokomórkowego 5-letnie przeżycie wynosi około 90% i zależy głównie od stopnia zaawansowania i skuteczności pierwotnego leczenia radykalnego a w przypadkach w których doszło do przerzutów do regionalnych węzłów chłonnych 5-letnie przeżycie wynosi 70%, a gdy obecne są przerzuty odległe – 30%.